Almanya’nın Ranis kasabasındaki bir mağarada 1930’larda bulunan kemikler ortasında birtakım insan kemikleri de yer alıyordu. Vakitle bu mağarada 13 farklı şahsa ilişkin kalıntılar keşfedildi.
Bu kemiklerin yaşları, son 10 yılda yapılan çalışmalarla belirlendi ve varsayımı olarak 42 ila 49 bin yıllık ortası olduğu keşfedildi.
Kemikleri bulunan insanların kim olduğuna ait çalışmalar ise bulunan taş aletlere bakılarak iddiası olarak belirlense de Almanya ve İngiltere’deki araştırmacılar, DNA’ları inceleyerek kesin teşhis için çalışmalar yürüttü.
İngiltere’deki Reading Üniversitesi araştırmacıları, kemiklerin “homo sapiens” olarak bilinen çağdaş beşere ilişkin olduğunu ortaya çıkardı. Araştırmacılar, kemiklerin bir ölçü, 40 ila 250 bin yıl evvel yaşayan neandertal insanı DNA’sı içerdiğini de keşfetti.
Hayvan kemikleri ve erken insan beslenmesi mevzularında çalışmalar yürüten Reading Üniversitesi araştırmacısı Dr. Geoff Smith de çalışmaya katılan akademisyenler ortasında yer aldı.
Smith yaptığı açıklamada, Ranis’te bulunan kemiklerin bilim dünyası için ne manaya geldiğini ve Avrupa’daki en eski çağdaş insanlara ait hangi bilgileri verdiğini anlattı.
“Modern insan, Avrupa’nın içlerine düşündüğümüzden daha eski tarihlerde geldi”
Smith, 1930’larda yapılan hafriyatlarda bulunan taş aletlerin, çağdaş beşerle neandertaller ortasında etkileşimin olduğu bir geçiş periyoduna işaret ettiğini söyledi.
Bu aletlerin çağdaş beşerler tarafından üretilen eşyalar olduğunu aktaran Smith, araştırmaların bu aletleri kimin ürettiği üzerine ağırlaştığını tabir etti.
Smith, Lincombian-Ranisian-Jerzmanowician (LRJ) olarak anılan taş aletlerin çağdaş insanlara aitse Avrupa’daki birinci çağdaş insan hareketliliğini, neandertallere aitse “homo sapiens” olarak bilinen bu çeşit insanlara tesirini incelemek için değerli olduğunu anlattı.
Araştırmalar sonucunda birinci defa kemiklerin yaşına ilişkin çok net tarih aralığı verebildiklerini belirten Smith, şunları kaydetti:
“DNA incelemesine nazaran, bunlar çağdaş beşerler. Ne yediklerine bakarak nasıl davrandıklarını biliyoruz. O bölgede kısa mühlet yaşamış küçük bir gruptu. Hayvan DNA’larına bakarak söyleyebileceğimiz heyecan verici ve en değerli şey ise havanın çok soğuk olduğu. Bugünden 7 ila 10 derece daha soğuktu. Bu bizim daha evvel düşünmediğimiz bir şeydi. Erken çağdaş insanın Avrupa’ya, iklim daha sıcakken geldiğini düşünüyorduk lakin bu insan kümesi yarı Arktik iklimde buradaydı ve bu da onların bu iklim koşullarına ve soğuğa adapte olabildiklerini gösteriyor. Bu küçük insan kümesi, Avrupa’nın içlerine geçmişte düşündüğümüzden daha eski tarihlerde girmişti.”
Smith, Bulgaristan’da bulunan 43 bin yıllık insan kalıntılarının Avrupa’daki en eski çağdaş insan zannedilirken, oradan yüzlerce kilometre içeride ve kuzeyde Almanya’daki buluntuların bu tarihi daha geriye götürdüğünün altını çizdi.
Avrupalı birinci çağdaş insan Afrika kökenli
Smith, Avrupa’daki en eski çağdaş insanın genlerinde “neandertal” genleri bulunduğuna da dikkati çekti.
İki tıp insan ortasında bir birleşme yaşandığını lakin bunun tarihinin, çağdaş insanın Avrupa’ya gelişinden öncesine gittiğini söyleyen Smith, “İki çeşidin karışması Avrupa dışında yaşandı. Nerede yaşandığı şimdi bilinmiyor. Bu karışma sürecinin devam eden bir hareket mi yoksa bir noktada mı yaşandığını şimdi bilmiyoruz fakat bu karışma da bizim için bir sürprizdi” dedi.
Smith, Ranis’te kemikleri bulunan insanların Afrika’dan geldiğini bildiklerini belirterek, “DNA incelemesinde de bunu kanıtladık. İncelemeler bize bu insanların koyu ciltli, koyu saçlı ve koyu gözlü olduklarını gösteriyor. Bu da Afrika kökenli olduklarına işaret ediyor” sözlerini kullandı.
Ranis’te kalıntıları bulunan insanların soyunun ise devam etmediğini vurgulayan Smith, “Bu erken homo sapiens kümesi, Avrupalı rastgele bir kümeyle birebir DNA’yı paylaşmıyor. Daha sonra gelen kümelerle da birebir DNA’yı paylaşmıyor. Bu da bu kümenin soyunun tükendiğini ya da genetik olarak daha sonra gelen kümelere tesir etmediklerini gösteriyor” değerlendirmesinde bulundu.
Bu durumu “başarısız göç” olarak nitelendiren Smith, bunun nedeni olarak ise kümenin küçük olmasını ya da dağılarak tesirli bir nüfusa ulaşamamasını gösterdi.
Smith, Ranis’te birkaç kuşak boyunca kalan beşerler için “Soy ağacımızın kayıp kolu” sözlerini kullanırken, Bulgaristan’da örneği bulunan çağdaş insanların akrabalarının Asya’nın doğusunda keşfedildiği bilgisini paylaştı.
“Ranis’teki çağdaş insan, neandertaller üzere yiyor, onlar üzere avlanıyordu”
Aynı vakitte hayvan kemiklerini inceleyen (Zooarkeolog) Smith, Ranis’teki hayvan kalıntılarına ait bilgiler de verdi. İnsan kemiklerinin bulunduğu mağarada kurt ve ren geyiği kalıntılarının keşfedildiğini anlatan Smith, bu hayvanların da iklime adapte olduğunu söz etti.
Mağaranın etçil hayvanlar tarafından kullanıldığını, insanların ise çok soğuk havalarda kısa mühlet burayı kullandığını kaydeden Smith, kümenin daima hareket halinde olduğunu lisana getirdi.
Smith, insanların neandertallerle tıpkı şeyleri yediklerini ve bunun da DNA incelemelerinde ortaya çıktığını söyleyerek, bu benzerliğin sebeplerinin araştırılması gerektiğini kaydetti.
Aynı tarihlerde yaşayan neandertal ve çağdaş insan ortasındaki benzerlik ve farkları da sıralayan Smith, şunları lisana getirdi:
“Bunları söyleyecek kadar çağdaş beşere ilişkin hafriyat yapamadık. Bunlar hala incelediğimiz bahisler. Ranis’e bakarsak çağdaş insan, neandertaller üzere avlanıyor, onlar üzere yiyor ve emsal davranışları var. Bulgaristan’daki bulgulara baktığımızda ise çağdaş insanın, neandertallerin tersine etçil ve otçul hayvanların kemiklerini alet, takı ve mücevher imalinde kullandığını görüyoruz. Coğrafik olarak büyük aralığa karşın toplumsal temas var mı bilmiyoruz ve araştırmamız gerekiyor. Reading Üniversitesi olarak da bunu araştırıyoruz. Avrupa’daki birinci çağdaş insanın davranışı nasıldı? Neandertal kümeyle nasıl bir ortada yaşadılar?”
Smith, iki küme ortasında bilgi alışverişi olduğunu lakin bir tarafın başkasına bir şeyler öğreterek geliştirdiği üzere bir durumun olmadığına da değindi.
Araştırma sonuçları bilim dünyası için yeni başlangıç noktası
Bulguların bilim dünyasında yaptığı değişikliklerden de kelam eden Smith, artık daha küçük örneklerden daha fazla genetik, moleküler ve proteinlerle ilgili bilgiler edinmenin araştırmalara kıymetli tesir edeceğini söz etti.
Ayrıca yeni bulunan malzemeler dışında müzelerde yer alan yapıtların ve kalıntıların da tekrar incelenebileceğini vurgulayan Smith, çağdaş beşerle neandertallerin birebir devirde, birebir yerlerde yaşadığının belirlenmesiyle çağdaş beşere ilişkin yeni bilgilerin literatüre girdiğini söyledi.
Smith, bunların başında daha soğuk koşullara çağdaş insanın ayak uydurabilmesinin geldiğine işaret etti.
Modern insanın iddia edilenden daha soğukta göç edebildiğinin ortaya çıktığını vurgulayan Smith, “Sonucunda başarısız oldular fakat bu bize yeni başlangıç noktası veriyor. Homo sapiens çabucak yayılmadı. Görünüşe nazaran daha geniş vakit içinde küçük kümeler vardı. Bu vakit dilimini anlamaya çalışmak, çok heyecan verici ve ilginç” dedi.